W pracach radioamatorskich dużą rolę odgrywa sprawdzanie lub porównywanie różnych egzemplarzy lamp elektronowych. Zadanie powyższe spełnia wykonany przez autora miernik lamp elektronowych.
Widok ogólny miernika przedstawiono na rys.1, a schemat ideowy - na rys.2.
Rys.1. Widok ogólny miernika lamp elektronowych
Rys.2. Schemat ideowy miernika
Podstawowym elementem jest transformator. Nawinięto go na rdzeniu (od odbiornika "Aga") o przekroju
12,25cm2. Uzwojenie pierwotne ma 740 zwojów przewodu DNE 0,2mm, uzwojenie anodowe 225 zwojów przewodu DNE 0,2mm z odczepem po 150 zwojach. Uzwojenie żarzenia jest nawinięte przewodem DNE 0,67mm; jego dane są ujęte w tablicy. Duża liczba napięć transformatora podyktowana jest różnorodnością napięć zasilających lampy.
Dane uzwojeń żarzenia
Napięcie
V |
Liczba
zwojów |
Napięcie
V |
Liczba
zwojów |
1,4 |
5,25 |
17 |
3,75 |
4 |
9,75 |
19 |
7,5 |
5 |
3,75 |
20 |
3,75 |
6,3 |
4,8 |
21 |
3,75 |
7 |
2,6 |
26 |
22,5 |
9 |
7,5 |
30 |
14 |
12 |
11,25 |
38 |
30 |
15 |
11,25 |
45 |
26,25 |
16 |
3,75 |
50 |
18,75 |
Płytę czołową miernika wykonano z grubej sklejki, rozmieszczając na niej podstawki lamp (ich typy podano w wykazie części). Od każdej podstawki wykonano doprowadzenie do 9 gniazdek bananowych, umieszczonych z prawej strony. Zamontowano także gniazdka spoczynkowe, które zabezpieczają układ przed zwarciami.
Z lewej strony miernika umieszczono wszystkie przełączniki i dwie neonówki. Do przełączania żarzenia K2 na: próba i zasilanie, jak również K1 przy badaniu diody i lampy wieloelektrodowej, wykorzystujemy przełączniki kierunkowskazów.
Przy badaniu opieramy się na wskazaniach prądu ściśle określonego dla danej lampy. Przy badaniu lamp mocy miernik należy zabocznikować opornikiem o wartości kilku omów. Do stwierdzenia wzmocnienia lampy służy wyłącznik Rs i Us, za pomocą którego włączamy
ujemne napięcie siatki.
Aby stwierdzić, czy dana lampa nie ma zwarć katody z żarzeniem, odłączamy kabelek włączony do katody. Prąd powinien wtedy zmniejszyć się do wartości bliskiej zero. W podobny sposób postępujemy przy badaniu zwarć międzysiatkowych.
Miernik ten służy mi już od roku i jest bardzo pomocny przy naprawach odbiorników radiowych i telewizyjnych.
Wykaz elementów
-
Transformator - wg opisu
-
Stos selenowy: 18 V/0,08A
-
Oporniki
R1 - 10/0,5W
R2 - 680/2W
R3 - 2,4K/0,5W
R4 - 6K/0,5W
R5, R6 - 10K/0,5W
R7 - 500K/0,25W
R8 - 100K/0,5W
R9 - 3,12K/3W drutowy
-
Kondensatory
C1 - elektrolityczny 50µF/350V
C2 - elektrolityczny 100µF/25V
-
Dioda: DZG7
-
Neonówki: Uz 200V, 2 szt.
-
Przełączniki: błyskawiczne 4-stykowe 250V/15A - 6 szt.;
kierunkowskazy (samochodowe) - 2 szt.;
manetkowy Pm 18-pozycjowy - 1 szt.
-
Podstawki lamp: heptal, noval, oktal, loktal, magnoval, bocznostykowe, ośmionóżkowe
-
Miernik magnetoelektryczny: 1mA
-
Gniazdka: bananowe - 18 szt.
-
Wtyki bananowe - 10 szt.
Bohdan Borowik
|